Uşaqlarda qulaq ağrısı valideynlərin ən çox qarşılaşdığı problemlərdən biridir. Qulaq ağrısı yayğın bir problemdir. Bu problem bəzən ciddi bir xəstəliyin və ya narahatlığın əlaməti olaraq, bəzən isə çox sadə səbəblərdən ortaya çıxa bilir. Hər bir halda, usaqlarda qulaq agrisi səbəblərini bilmək vacibdir. Bu yazımızda usaqda qulaq agrisi barədə məlumat almaq istəyən valideynləri məlumatlandıracağıq.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısının Əlamətləri və Simptomları Nələrdir?
Usaqlarda qulaq agrisi əsasən infeksiya səbəbilə ortaya çıxır. Usaqlarda qulaq agrisi elametleri özünü gözlə görülə bilən formada göstərir. Uşaqlarda qulaq ağrısı əlamətlərini sizin üçün sıraladıq:
- Qulaq ağrısı: Uşaqlarda ən çox müşahidə edilən əlamətdir və adətən infeksiyanın ilk işarəsi olur.
- Eşitmə itkisi: Orta qulaqda yığılan maye uşaqlarda eşitmə problemlərinə səbəb ola bilər.
- Qulaq pərdəsinin dəlinməsi: Çox nadir hallarda, infeksiya irəlilədikdə qulaq pərdəsinin dəlinməsi baş verə bilər.
- Narahatlıq və səbəbsiz ağlama: Körpələrdə və kiçik uşaqlarda narahatlıq, gecə ağlamaları və ya davamlı ağlama kimi davranışlar müşahidə edilə bilər.
- Qeyri adi davranışlar: Uşağınız hər zamankindən fərqli davranırsa, bu uşağın qulaq ağrısından narahatlıq çəkdiyini göstərə bilər. Xüsusilə uşağın oyun zamanı qulağını dartması və ya tutması, qulaq ağrısından əziyyət çəkdiyini göstərə bilər.
- Qısa müddətli ağrılar: Bəzən uşaqlar yüngül şiddətli ağrılardan şikayət edə bilər və bu ağrılar tez bir zamanda keçə bilər. Bu vəziyyət, adətən orta qulaqda havalanma problemləri və ya maye yığılması ilə əlaqələndirilir.
- Burun tıxanıqlığı və infeksiya: Orta qulaq infeksiyaları ilə yanaşı, burun tıxanıqlığı və yuxarı tənəffüs yolu infeksiyaları da müşahidə edilə bilər.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısı Niyə Olur?
Uşaqlarda qulaq ağrısı adətən qulaq infeksiyaları və ya anatomik problemlərdən qaynaqlanır. Usaqlarda qulaq agrisi sebebleri:

Orta Qulaq İltihabı (Yevstax borusu iltihabı)
Uşaqlarda yevstax borusu qısa və üfüqi olduğu üçün infeksiyaların orta qulağa keçməsi daha asandır. Xüsusilə zökəm və qrip kimi yuxarı tənəffüs yolu infeksiyalarından sonra bu vəziyyət sıx rast gəlinir. Bəzi uşaqlarda genetik və ya anatomik meyllik səbəbindən orta qulaq iltihabı riski daha yüksək olur.
- Simptomlar: Qulaqda ağrı, dolğunluq hissi, eşitmə itkisi və bəzən hərarət.
- Müalicə: Əgər infeksiya virus mənşəlidirsə, özü-özünə keçə bilər; bakterial hallarda isə antibiotik müalicəsi tələb oluna bilər.
Yevstax Borusu Disfunksiyası
Yevstax borusu qulaqla boğaz arasında bir əlaqə yaradır. Uşaqlarda bu boru dar və daha üfüqi olur. Bu da orta qulaqda mayenin boşalmasını çətinləşdirə bilər. Borunun tıxanması və ya şişməsi qulaqda təzyiq artışına və ağrıya səbəb ola bilər.
- Simptomlar: Qulaq ağrısı, dolğunluq hissi, cingilti, eşitmə itkisi.
- Səbəb: Zökəm və ya allergiya.
Xarici Qulaq İltihabı
Xarici qulaq iltihabı adətən nəmli mühitdə çox vaxt keçirən uşaqlarda görülür. “Üzgüçü qulağı xəstəliyi” olaraq bilinən bu xəstəlik zamanı qulaq nəmli mühitdə çox qaldığı üçün bakteriyal infeksiyaya yoluxur. Xarici qulaq iltihabının simptomları arasında:
- Qulağın toxunulmağa qarşı həssaslığı
- Kəskin ağrı
- Qulaq kanalının şişməsi
Qulaq Tıxanıqlığı
Uşaqlarda qulaq tıxanıqlığı müxtəlif səbəblərdən meydana gələ bilər. Bu vəziyyət, qulaqda dolğunluq hissi və ağrıya səbəb ola bilər. Bu halda uşağa özbaşına müdaxilə etməkdən çəkinməli və həkim yardımı almalısınız.
Boğaz Problemləri
Qulaq və boğaz sinir əlaqələri səbəbindən, angina və ya faringit kimi boğaz infeksiyaları da qulaq ağrısına səbəb ola bilər. Buna “yayılan ağrı” deyilir və tez-tez uşaqda əlavə boğaz simptomları ilə müşayiət olunur.
Travma
Qulaq kanalı travmaları, xüsusilə qulağı təmizləmək üçün kəskin əşyalar istifadə edilərkən yaranır. Bu travmalar infeksiyaya zəmin yarada və ya qulaq pərdəsinə zərər verə bilər.
Digər Səbəblər
Usaqlarda qulaq agrisi sebebleri arasında daha bir çox səbəb saymaq mümkündür. Diş ağrısı, boğaz infeksiyaları, qrip və daha bir çox xəstəlik qulaq ağrısına səbəb ola bilər.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısı Nə Vaxt Görülür?
Uşaqlarda qulaq ağrısı hər zaman görülə bilər. Lakin müəyyən vaxt aralıqları var ki, həmin dövrlərdə uşaqlarda qulaq ağrısı daha çox görülür.

- Soyuq havalarda (qış aylarında): Yuxarı tənəffüs yolu infeksiyaları (zökəm, qrip) daha yayğın olur.
- Üzgüçülük və su ilə təmas (yay aylarında): Su, xarici qulaq kanalında infeksiya yarada bilər (“üzgüçü qulağı”).
- Məktəb dövrü: Məktəb dövründə uşaqlar daha çox infeksiya riski ilə üzləşirlər.
- Diş çıxarma dövrü: Xüsusən 6-24 aylıq uşaqlarda dişlər çıxarkən qulaq ağrısı görülə bilər.
- Uçuş zamanı və yüksək hündürlük dəyişiklikləri: Təzyiq dəyişiklikləri qulaqda ağrıya səbəb ola bilər.
- Mövsüm keçidlərində (yaz və payız): Allergiyaların artması və yevstax borusu problemləri ilə bağlı ağrılar meydana gələ bilər.
Südəmər Körpədə Qulaq Ağrısı
Sudemer korpede qulaq agrisi çox yayğın bir haldır. Bunun əsas səbəbi körpələrin daha zəif immunitet sisteminə sahib olması və yevstax borusunun anatomiyasının fərqli olmasıdır.
Sudemer korpede qulaq agrisi əksər hallarda infeksiya səbəbilə meydana gəlir. Qulağın burun və boğazın arxa hissəsinə birləşən hissəsi olan orta qulaqda meydana gələn bakterial vəziyyət iltihablanmaya səbəb ola bilər. Bu halda sudemer korpede qulaq agrisi meydana gələ bilər. Bu vəziyyət bəzi hallarda qulaqda şişlik də yaradır.
Sudemer korpede qulaq agrisi elametleri:
- Tez-tez ağlamaq
- Yuxusuzluq
- Qulaq ilə oynamaq
Əgər südəmər körpədə qulaq ağrısı ilə yanaşı boğaz ağrısı və qrip simptomları görünürsə, bu halda infeksiyadan şübhələnmək olar. Bu vəziyyətdə təcili şəkildə həkimə müraciət etmək lazımdır.
Sudemer korpede qulaq agrisi vəziyyətini rahatlatmaq üçün körpəni tez-tez əmzirmək, həkimin tövsiyyə etdiyi dərmanları istifadə etmək, körpəni xəstə uşaqlardan uzaq tutmaq və körpəni xəstə olmaqdan qorumaq lazımdır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, siqaret dumanı qulaq ağrısını artırdığı üçün körpəni siqaret dumanından uzaq tutmaq lazımdır.
Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, ana südü körpədə qulaq ağrısını azaldır və aradan qaldırmağa kömək edir.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısı Nə Vaxt Təhlükəli Sayıla Bilər?

Uşaqlarda qulaq ağrısı ciddiyə alınmalı olan bir problemdir. Hər nə qədər çox uşaqda görülsə də, bu problemin birdən çox səbəbi ola bilər. Dəqiq diaqnoz və müalicə problemin sürətli şəkildə aradan qaldırılmasına kömək edəcək.
Qulaq ağrısı aşağıdakı hallarda təhlükəli sayıla bilər:
- Qızdırmanın artması
- Qulaqda axıntı
- Eşitmədə zəiflik
- Şiddətli ağrı
- Yuxusuzluq
- Qusma və ya nəfəs almaqda çətinlik
Əgər yuxarıdakı hallardan biri mövcuddursa, uşağın həkim müayinəsinə aparılması zəruridir.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısının Diaqnozu
Uşaqlarda qulaq ağrısının diaqnozu əsasən qulaq-burun-boğaz həkimi tərəfindən qoyulur. Diaqnoz zamanı fiziki müayinə, otoskopiya, eşitmə testləri və laboratoriya testlərindən istifadə olunur. Bir çox halda otoskopiya və fiziki müayinə ilə problemin qaynağını tapmaq mümkün olur.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısı Zamanı Nə Vaxt Həkimə Müraciət Edilməlidir?
Qulaq agrisi zamani ne etmeli sualının birinci cavabı, həkimə müraciət etməkdir. Lakin burada belə bir sual ortaya çıxa bilər ki, biz nə vaxt həkimə müraciət edək? Bu sualın cavabını biz artıq vermişik. Uşaqda qulaq ağrısı zamanı aşağıdakılar müşahidə olunursa dərhal həkimə müraciət etməlisiniz:
- Artan və düşməyən qızdırma
- Qusma və ya nəfəs almaqda çətinlik
- Qulaqda axıntı
- Şiddətli ağrı
Uşaqlarda Qulaq Ağrısı Müalicəsi
Usaqlarda qulaq agrisi zamani ne etmeli sualı vacib bir sualdır. Həkim müayinəsindən sonra həkiminiz uşaqda qulaq ağrısının səbəbini müəyyən edib lazımi müalicəni yazacaq. Lakin sizin də öz evinizdə ata biləcəyiniz bəzi müalicəvi addımlar var.
Qulaq agrisina ne etmeli deyə maraqlanırsınızsa, addımlara keçək.
- Uşağa yatmazdan əvvəl yemək verməyin: Körpəni və ya uşağı gecə yedirmək, qulaq ağrısını artıracaq.
- Burun tıxanıqlığını aradan qaldırın: Burun tıxanıqlığı qulaq ağrısının artmasına səbəb olur.
- Uşağın yatma pozisiyasını yaxşılaşdırın: Əgər uşağınız yanlış pozisiyada yatırsa, bu qulaq ağrısının artmasına səbəb olacaq.
- Ağızdan nəfəs alıb-verməyin qarşısını alın: Uşağın ağızdan nəfəs alıb verməsi, burun tıxanıqlığının bir əlamətidir. Bu problemin qarşısını almaq üçün əvvəlcə burun tıxanıqlığının qarşısını alın.
- Qulaq təmizləmə çöpündən istifadə etməyin: Uşaqların qulaqlarını evdə özbaşına qulaq çöpü ilə təmizləməməlisiniz. Xüsusilə iltihab vəziyyətlərində qulaq kanalları daralır. Qulaq təmizləmə çöpündən istifadə etmək dar kanalı daha da iltihablandırmağa səbəbiyyət verəcək. Duş aldıqdan sonra uşağın qulağını sadə bir formada təmizləmək və qurulamaq yetərlidir.
Qulaq Ağrısı Üçün Dərman Müalicəsi
Qulaq agrisi ucun derman müalicəsi ən yayğın müalicələrdən biridir. Xüsusilə analjeziklər (ağrı kəsicilər), damcılar, antibiotiklər, burun açıcılar, allergiya dərmanları və təbii vasitələr uşaqlarda qulaq agrisi mualicesi üçün çox faydalıdır.
Usaqlarda qulaq agrisi üçün ən çox istifadə olunan dərmanlar:
- Paratsetamol (Acetaminofen): Uşaqlarda qulaq ağrısını yüngülləşdirmək üçün ən çox istifadə edilən dərmanlardan biridir. Paratsetamol, ağrını azaldır və hərarəti salır. Uşaqlarda dozaj həkim tərəfindən təyin olunmalıdır.
- İbuprofen: İbuprofen həm ağrını azaldır, həm də iltihabı azaldır. Bu dərman, qulaq ağrısı ilə əlaqəli iltihabları yüngülləşdirə bilər. Uşaqlara ibuprofen verərkən, yaş və bədən çəkisinə uyğun dozaj verilməlidir.
- Bakterial infeksiyalar üçün antibiotiklər: Əgər qulaq ağrısının səbəbi bakterial infeksiya (məsələn, orta qulaq iltihabı)dırsa, həkim antibiotiklər təyin edə bilər. Amoksisillin, azitromisin və ya digər antibiotiklər ümumiyyətlə istifadə olunur. Antibiotiklər yalnız bakterial infeksiyalarda təsirlidir və viral infeksiyalarda təsirsizdir.
- Antibakterial damcılar: Məsələn, neomisin və ya polimiksin B tərkibli damcılar, xarici qulaq yolunda infeksiya varsa istifadə oluna bilər.
- Anestezik damcılar: Lidokain tərkibli damcılar, qulaq ağrısını müvəqqəti olaraq yüngülləşdirə bilər.
- Burun spreyləri və damcıları: Burun tıkanıklığı östaki borusunun tıxanmasına və qulaq ağrısına səbəb ola bilər. Burun açıcı spreylər və ya damcılar (məsələn, oksimetazolin) burun tıkanıklığını azaldaraq östaki borusunun açılmasına kömək edə bilər.
- Dekonjestanlar (oral): Oral dekonjestanlar, burun tıkanıklığını azaldır və infeksiyanın yayılmasını əngəlləyə bilər.
- Antihistaminlər: Əgər qulaq ağrısı allergik reaksiyalardan (məsələn, burun axıntısı və tıkanıklığı) qaynaqlanırsa, antihistaminlər (məsələn, loratadin və ya desloratadin) istifadə edilə bilər. Bu dərmanlar allergik reaksiyaları yüngülləşdirir və tıkanıklığı azaldır.
- İsti və ya soyuq kompreslər: İsti və ya soyuq kompreslər uşağın qulağında ağrını yüngülləşdirə bilər. İsti kompreslər əzələ gərginliyini azaldır, soyuq kompreslər isə iltihabı yüngülləşdirir.
- Bolu maye qəbul etmək: Maye qəbulunu artırmaq, burun və qulaq yolunun təmizlənməsinə kömək edir. Soğuk algınlığı və ya infeksiya hallarında maye içmək faydalıdır.
Uşaqlarda Qulaq Ağrısı Üçün Evdə Müalicə
Uşaqlarda qulaq ağrısı, bəzi hallarda evdə tətbiq edilən müalicələrlə yüngülləşdirilə bilər. Uşaqlarda qulaq agrisi evde mualice üçün tətbiq edəcəyin metodlar:
İsti və ya Soyuq Kompreslər:
- İsti Kompres: Qulaq ağrısını yüngülləşdirmək üçün isti kompres tətbiq etmək faydalı ola bilər. Bir parça təmiz dəsmal və ya bezin içinə isti su qoyub, uşağın qulağına 10-15 dəqiqə tətbiq edin. Bu, əzələ gərginliyini azaldır və ağrının yüngülləşməsinə kömək edir.
- Soyuq Kompres: Əgər qulaqda şişlik və ya iltihab varsa, soyuq kompres tətbiq edə bilərsiniz. Soyuq kompres şişkinliyi azaldır və ağrının keçirilməsinə kömək edir. Kompresin birbaşa dəridə olmasına icazə verməyin, bir parça ilə örtün.
Uşağı Rahatlatmaq Üçün Ağrıkəsicilər:
- Paratsetamol (Acetaminofen) və ya İbuprofen: Uşağın yaşına uyğun olaraq həkiminizin tövsiyə etdiyi ağrıkəsici dərmanlar istifadə edilə bilər. Bu dərmanlar qulaq ağrısını azaldır və həmçinin hərarəti salmağa kömək edir.
Həkim göstərişi olmadan uşağa dərman verməməlisiniz!
Burun Tıxanıqlığına Qarşı Müalicə:
- Burun Açıcılar: Əgər uşağın burun tıxanıqlığı varsa, bu östaki borusunun tıxanmasına və qulaq ağrısına səbəb ola bilər. Burun açıcı damcılar və ya spreylər, burun tıxanıqlığını aradan qaldırmağa kömək edə bilər. Burun spreylərini həkim tövsiyəsi ilə istifadə etmək vacibdir.
Bol Maye Qəbulu:
- Su və Maye Qəbulu: Uşağa bol miqdarda su və maye içirərək bədənini nəmli tutmağa kömək edin. Bu, xüsusilə soyuqdəymə və ya infeksiyalardan sonra bədənin sağalmasını dəstəkləyir. İsti çaylar və ya meyvə suları da müalicə üçün faydalıdır.
- İsti Sup və Çaylar: İsti mayelər uşağın boğazını rahatladar və burun tutulmasını açmağa kömək edər.
Evin Havasını Nəmləndirmək:
- Hava Nəmləndiricisi: Evin havasını nəmli saxlamaq, xüsusilə quru havada uşağın burun və qulaq yollarının qurumasını və tıxanmasını qarşısını alır. Hava nəmləndiricisi istifadə edərək uşağın rahatlığını təmin edə bilərsiniz.